De winkel heeft zijn positie als uniek verkoopkanaal verloren. Door de digitalisering en globalisering hebben klanten vandaag keuze te over en zijn ze meer dan ooit koning. “Dit hedendaagse comfort heeft het leven van de handelaar sterk veranderd. Met snelheid en gebruiksgemak alleen kan de traditionele winkel het niet meer halen. Dat zien we duidelijk in het straatbeeld”, stelt gedeputeerde van Economie Tom Vandeput. “Willen stedelijke kernen hun functie kunnen behouden, dan moeten we de hedendaagse handelskernen terug van zuurstof voorzien. Als provincie willen wij hen daarin ondersteunen. Dat doen we met het project Naar de Kern; een kortlopend intensief traject waarin we samen met professionele retailexperten, lokale stakeholders en verantwoordelijken van de stad ter plaatse op zoek gaan naar een unieke profilering op basis van de identiteit van de gemeente ter versterking van het toekomstperspectief voor de stedelijke retail”.
Vorig jaar werd de innovatieve methodiek van stadskernontwikkeling samen met UNIZO al succesvol toegepast in Beringen, Leopoldsburg, Lommel, Maaseik en Tongeren. Nu wordt ook in Bree een dergelijk traject gestart.
Naar de Kern
De detailhandel is voor Limburg een belangrijke economische sector. Ze wordt vertegenwoordigd door 16.950 handelspanden, samen goed voor 27.000 loontrekkende jobs, de 15.000 zelfstandige ondernemers niet mee gerekend. Allen zijn ze onderhevig aan de maatschappelijke veranderingen zoals de toenemende e-commerce, een consumentenpatroon dat snel wijzigt en allerhande trends. Hierin overeind blijven is een hele opgave.
Gedeputeerde van Economie Tom Vandeput: “Pop-up stores, speciale acties, en evenementen worden ingericht om tegengewicht te bieden, maar in tijden van verandering hebben onze burgers en ondernemers vooral nood aan een sterke identiteit. Een onderstroom die op vaste waarden gebaseerd is en op termijn richting kan geven. Dit vraagt een nieuwe en andere manier van stadskernontwikkeling.”
De provincie Limburg en UNIZO hebben daarom in samenwerking met Breda University en studiebureau ABM ‘Naar de Kern’ uitgewerkt. Een uniek traject waar Limburgse steden een grondige oefening rond de stadskern van de toekomst kunnen maken. “Alles draait om de unieke branding van steden en gemeenten. Een branding die niet leidt tot concurrentie maar tot sterke onderlinge relaties die ons samen verder zullen brengen”, aldus gedeputeerde Tom Vandeput. “We zijn er immers van overtuigd dat we in Limburg kunnen komen tot een sterk netwerk van complementaire steden met ieder een eigen focus, aanbod en beleving.”
De nieuwe wetenschappelijke methodiek activeert lokale overheden, ondernemers, inwoners en bezoekers en werd eerder al getest in het Nederlandse Arnhem, Antwerpen en op de winkelketen Veritas. “De nauwe samenwerking tussen veel actoren is de beste garantie om tot een duurzame oplossing voor bedrijvige kernen te komen. Het is de weg die we ook in de toekomst moeten bewandelen”, vindt Bart Lodewyckx, gedelegeerd bestuurder UNIZO-Limburg.
Werken aan de toekomst van de detailhandel in Bree
Nadat eerder dit jaar het traject ‘Naar de Kern’ in Pelt is gestart, is het vandaag de beurt aan Bree. Bree telt 374 handelspanden en 51.593 m² winkelvloeroppervlakte (WVO). 7,8 % (29) van deze handelspanden en 7,5 % (3.843 m²) van de WVO staat leeg. “Deze cijfers liggen onder het Limburgs gemiddelde maar de laatste jaren kent Bree enkele demografische verschuivingen en wijzigingen in het consumptiepatroon van de bevolking. Dit vraagt om aanpassingen aan het detailhandelsaanbod en misschien ook aan de infrastructuur van winkelgebieden,” aldus burgemeester Liesbeth Van der Auwera.
In samenspraak met diverse stakeholders, i.c. de gemeentelijke beleidsmakers en diensten, vertegenwoordigers van de plaatselijke retail en horeca, de vastgoedsector, zullen externe experten 9 maanden lang werken aan een nieuwe toekomststrategie voor het kernwinkelgebied. “Er wordt gezocht naar dat wat de gemeente bijzonder en aantrekkelijk maakt. We trachten Bree als het ware een uniek branding te geven,” klinkt het bij gedeputeerde Tom Vandeput. “Een branding die verbindingen helpt leggen, de relatie met omliggende gemeenten versterkt en voor een gezonde wisselwerking in de regio zal zorgen.”
Bree en provincie Limburg: partners in detailhandel
De nadruk ligt daarom vooral op cross-overs met andere beleidsdomeinen waarmee de gemeente extra waarde kan toevoegen aan het lokale of regionale toerisme en de cultuurbeleving en omgekeerd.
“Ons mooie historische centrum nodigt uit. Het project ‘Naar de Kern’ sluit naadloos aan op de complete herinrichting van onze stad, waarvoor we in 2016 het startschot gaven. Ruimte voor voetgangers, voorrang voor fietsers, speeltoestellen voor de allerkleinsten, bankjes om zorgeloos van het zonnetje te genieten, voldoende parkeerruimte: het is echt heerlijk vertoeven in Bree. ‘Naar de Kern’ kan het hele centrum de schwung geven die het verdient. Brainstormen met experten, knopen doorhakken, een identiteit creëren, een marketingstrategie op maat ontwikkelen,… We hebben er zin in”, aldus burgemeester Liesbeth Van der Auwera.
“De provincie Limburg financiert het traject voor € 55.000. In een latere fase wanneer het DNA gekend is en concrete acties worden opgezet om de commerciële invulling, ruimtelijke ordening en de beleidsvisie van de gemeente hierop af te stemmen, voorziet de provincie nog eens € 100.000”, besluit gedeputeerde van Economie Tom Vandeput.